تأثیر رنگ های اتاق خواب بر کیفیت خواب و کاهش استرس؛ برترین رنگ ها برای آرامش فکر
به گزارش وبلاگ نخبگان، رنگ های اتاق خواب می توانند تأثیر شگفت انگیزی بر کیفیت خواب و سطح استرس داشته باشند. تحقیقات نشان داده اند که بعضی از رنگ ها مانند آبی، سبز و خاکستری روشن می توانند به آرامش فکر یاری نمایند و خواب راحت تری را فراهم نمایند. در مقابل، رنگ های تند و پرانرژی مانند قرمز، نارنجی و زرد روشن ممکن است باعث افزایش ضربان قلب و تحریک فکر شوند و در نتیجه، کیفیت خواب را کاهش دهند. مغز انسان به طور ناخودآگاه به رنگ های خاص واکنش احساسی نشان می دهد و این موضوع می تواند بر اندازه استراحت شبانه و حتی اندازه استرس روزانه تأثیر بگذارد. رنگ های ملایم و خنثی اغلب تأثیر آرامش بخشی دارند و می توانند باعث افزایش فراوری ملاتونین (Melatonin)، هورمون خواب شوند. انتخاب صحیح رنگ برای اتاق خواب می تواند نه تنها بر عمق خواب بلکه بر کیفیت استراحت و سطح انرژی در روز بعد نیز تأثیر بگذارد. حتی اندازه نور اتاق و شدت رنگ ها نیز می تواند اثرات متفاوتی بر سیستم عصبی و تنظیم هورمون ها داشته باشد. بعضی از رنگ ها برای کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب ایده آل هستند، در حالی که بعضی دیگر می توانند بی قراری، استرس و بی خوابی ایجاد نمایند. در ادامه، 5 فکت علمی و جالب درباره تأثیر رنگ های اتاق خواب بر کیفیت خواب و سطح استرس را آنالیز می کنیم.

1- رنگ آبی آرام ترین رنگ برای اتاق خواب است و به بهبود کیفیت خواب یاری می نماید
رنگ آبی یکی از آرامش بخش ترین رنگ ها برای اتاق خواب است و تحقیقات نشان داده اند که می تواند به کاهش ضربان قلب و فشار خون یاری کند. علت این موضوع این است که مغز انسان به طور ناخودآگاه رنگ آبی را با آرامش، دریا و آسمان مرتبط می داند که احساس راحتی و امنیت را افزایش می دهد. آنالیز های علمی نشان داده اند که افرادی که در اتاق های با دیوارهای آبی می خوابند، به طور میانگین 7 تا 8 ساعت خواب باکیفیت تری را تجربه می نمایند. رنگ آبی بعلاوه می تواند باعث افزایش فراوری ملاتونین (هورمون خواب) و کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) گردد. حتی استفاده از ملحفه ها و پرده های آبی می تواند اثرات آرامش بخش مشابهی داشته باشد. البته بهتر است از تناژهای ملایم و روشن آبی مانند آبی آسمانی یا فیروزه ای استفاده گردد، زیرا آبی های تیره ممکن است در بعضی افراد احساس غم و افسردگی ایجاد نمایند. این رنگ برای افرادی که دچار اضطراب، بی خوابی یا استرس مزمن هستند، انتخاب ایده آلی است. به همین علت بسیاری از طراحان داخلی رنگ آبی را به عنوان برترین رنگ برای اتاق خواب توصیه می نمایند.
2- رنگ قرمز می تواند باعث افزایش استرس و بی خوابی گردد
اگرچه رنگ قرمز به عنوان نماد انرژی و هیجان شناخته می گردد، اما برای اتاق خواب انتخاب مناسبی نیست. تحقیقات نشان داده اند که رنگ های گرم و پررنگ مانند قرمز می توانند مغز را تحریک نموده و سیستم عصبی را فعال تر نمایند. این موضوع می تواند منجر به افزایش ضربان قلب و فشار خون گردد که در نهایت باعث کاهش کیفیت خواب و افزایش سطح استرس خواهد شد. حتی نگاه کردن به اشیای قرمز در محیط خواب می تواند باعث افزایش فعالیت مغزی و تأخیر در به خواب رفتن گردد. بعضی از مطالعات نشان داده اند که افرادی که در اتاق هایی با دیوارهای قرمز می خوابند، معمولاً خواب سبک تری دارند و بیشتر در طول شب بیدار می شوند. البته استفاده محدود از این رنگ، مثلاً در لوازم دکوراتیو یا کوسن ها، ممکن است انرژی مثبتی به اتاق اضافه کند، اما بهتر است رنگ غالب اتاق خواب نباشد. اگر به رنگ های گرم علاقه دارید، می توانید از تناژهای ملایم تر مانند صورتی چرک یا کرم گرم بهره ببرید که اثر تحریک نمایندگی کمتری دارند. در غیر این صورت، ممکن است اتاقی با رنگ قرمز منجر به خواب بی کیفیت و سطح استرس بالاتر گردد.
3- رنگ سبز ملایم می تواند احساس آرامش و تعادل فکری ایجاد کند
سبز یکی دیگر از رنگ های ایده آل برای اتاق خواب است که می تواند به کاهش استرس، ایجاد احساس تعادل و بهبود کیفیت خواب یاری کند. رنگ سبز با طبیعت مرتبط است و همین موضوع باعث می گردد که مغز آن را به عنوان یک رنگ آرام بخش و متعادل نماینده تشخیص دهد. تحقیقات نشان داده اند که اتاق های سبز می توانند به کاهش اضطراب و افزایش احساس راحتی یاری نمایند. البته برای حفظ اثرات مثبت این رنگ، بهتر است از تناژهای روشن و طبیعی سبز مانند سبز زیتونی یا سبز پاستلی بهره ببرید. رنگ های سبز تیره یا خیلی براق ممکن است اثر معکوس داشته و فضا را سنگین و افسرده نماینده نمایند. حتی استفاده از گیاهان سبز در دکوراسیون اتاق خواب می تواند اثرات مشابهی در کاهش استرس و افزایش کیفیت خواب داشته باشد. این رنگ برای افرادی که دچار بی خوابی یا استرس زیاد هستند، گزینه ای ایده آل محسوب می گردد. به همین علت، بسیاری از هتل های لوکس از رنگ سبز ملایم در دکوراسیون اتاق های خود استفاده می نمایند تا تجربه آرامش بخش تری برای مهمانان فراهم گردد.
4- رنگ خاکستری ممکن است باعث احساس خستگی و کاهش انرژی در صبح گردد
رنگ خاکستری یکی از پرطرفدارترین رنگ ها در دکوراسیون مدرن است، اما ممکن است برای اتاق خواب همواره انتخاب ایده آلی نباشد. تحقیقات نشان داده اند که رنگ های خنثی و تیره مانند خاکستری، به ویژه در تناژهای سرد، می توانند باعث ایجاد احساس بی انگیزگی و خستگی شوند. افرادی که در اتاق های خاکستری می خوابند، ممکن است در صبح احساس کمبود انرژی داشته باشند و دیرتر از خواب بیدار شوند. این رنگ در صورتی که بیش ازحد تیره باشد، ممکن است حتی باعث افزایش حس افسردگی و انزوا گردد. البته خاکستری های ملایم و گرم، اگر با رنگ های دیگر مانند سفید یا بژ ترکیب شوند، می توانند فضایی آرامش بخش ایجاد نمایند. برای جلوگیری از اثرات منفی رنگ خاکستری، می توان از عناصر دکوراتیو رنگی مانند کوسن های سبز یا آبی استفاده کرد تا فضا متعادل تر گردد. بنابراین، اگرچه خاکستری یک رنگ زیبا و شیک است، اما بهتر است در ترکیب با سایر رنگ های آرامش بخش استفاده گردد تا اثر منفی بر خواب و سطح انرژی نداشته باشد.
5- رنگ بنفش تیره ممکن است مغز را تحریک نموده و خواب را مختل کند
رنگ بنفش اغلب به عنوان نماد خلاقیت و معنویت شناخته می گردد، اما استفاده از آن در اتاق خواب می تواند اثرات متفاوتی داشته باشد. آنالیز ها نشان داده اند که رنگ بنفش، به ویژه تناژهای تیره آن، می تواند فعالیت مغزی را افزایش داده و باعث رویاهای شلوغ یا حتی کابوس های شبانه گردد. بعضی از مطالعات نشان داده اند که افرادی که در اتاق های بنفش می خوابند، به طور میانه کمتر از 6 ساعت خواب آرام دارند. البته رنگ های ملایم تر مانند بنفش یاسی یا اسطوخودوسی ممکن است اثر آرامش بخش تری داشته باشند. برای جلوگیری از تأثیر منفی بنفش تیره بر خواب، بهتر است از آن در دکوراسیون جزئی، مانند روتختی یا وسایل تزئینی استفاده گردد.
6- رنگ زرد ملایم می تواند به ایجاد حس گرما و آرامش یاری کند
رنگ زرد اغلب با انرژی و شادی مرتبط است، اما در اتاق خواب تأثیر آن به شدت رنگ بستگی دارد. زرد ملایم و پاستلی می تواند فضایی گرم، دنج و آرامش بخش ایجاد کند که به خواب بهتر یاری می نماید. تحقیقات نشان داده اند که این رنگ می تواند احساس خوش بینی و راحتی ایجاد نموده و برای کسانی که دچار استرس یا اضطراب هستند، مفید باشد. از طرفی، رنگ زرد روشن یا نئونی می تواند بیش از حد تحریک نماینده باشد و باعث افزایش سطح هوشیاری و اختلال در خواب گردد. بعلاوه، استفاده از زرد طلایی یا زرد شنی در ترکیب با رنگ های خنثی مانند سفید یا بژ می تواند تأثیر آرام بخش آن را تقویت کند. این رنگ برای بچه ها و افراد مسن که ممکن است احتیاج به فضایی گرم تر داشته باشند، انتخابی عالی است. اما اگر از زرد پررنگ به صورت گسترده در دیوارها استفاده گردد، ممکن است اثر معکوس داشته و خواب را مختل کند. برترین راه چاره این است که زرد را به صورت رنگ فرعی در دکوراسیون اتاق خواب مانند بالش ها، تابلوهای دیواری یا چراغ های کوچک بهره ببرید. زرد بعلاوه می تواند به کاهش استرس و ایجاد حس راحتی در فضا یاری کند، اما باید با دقت در اندازه و شدت استفاده گردد.
7- رنگ سفید خالص می تواند احساس سردی و بی روحی ایجاد کند
رنگ سفید یکی از پرکاربردترین رنگ ها در دکوراسیون اتاق خواب است، زیرا حس تمیزی و مینیمالیسم را القا می نماید. اما اگر از سفید خالص و بسیار روشن استفاده گردد، ممکن است احساس بی روحی، استریل بودن و حتی انزوا ایجاد کند. بعضی از تحقیقات نشان داده اند که اتاق هایی با دیوارهای کاملاً سفید می توانند باعث احساس سردی و کمبود راحتی شوند، که ممکن است تأثیر منفی بر آرامش فکر و کیفیت خواب داشته باشد. استفاده از تناژهای گرم تر سفید مانند سفید کرمی یا سفید عاجی می تواند این مشکل را کاهش دهد. بعلاوه، ترکیب رنگ سفید با بافت های چوبی یا رنگ های گرم مانند بژ و قهوه ای ملایم می تواند حس گرما و آرامش بیشتری به فضا بدهد. سفید بعلاوه می تواند فضای اتاق را بزرگ تر و روشن تر نشان دهد که برای اتاق های کوچک گزینه ای عالی است. اما اگر اتاق خواب شما کاملاً سفید باشد و هیچ عنصر گرمی در دکوراسیون آن نباشد، ممکن است احساس یکنواختی و بی احساسی ایجاد کند. استفاده از عناصر تزئینی مانند فرش، پرده یا کوسن های رنگی می تواند به متعادل کردن فضای سفید یاری کند. بنابراین، سفید یک گزینه عالی اما حساس است که برای ایجاد یک محیط خواب آرامش بخش باید با رنگ های دیگر ترکیب گردد.
8- رنگ نارنجی می تواند حس گرما ایجاد کند، اما برای خواب چندان مناسب نیست
نارنجی یکی از رنگ هایی است که می تواند احساس گرما، انرژی و راحتی ایجاد کند، اما برای اتاق خواب انتخابی چالش برانگیز است. تحقیقات نشان داده اند که رنگ های گرم مانند نارنجی می توانند احساس خوش بینی و راحتی ایجاد نمایند، اما اگر بیش از حد روشن باشند، ممکن است باعث تحریک فکر شوند. به ویژه تناژهای نئونی و پرتقالی می توانند باعث افزایش ضربان قلب شوند که برای فضای خواب ایده آل نیست. اما اگر از نارنجی های ملایم مانند نارنجی خاکی یا هلویی استفاده گردد، می تواند فضایی گرم و دنج ایجاد کند. این رنگ بعلاوه به تحریک اشتها یاری می نماید و به همین علت، بیشتر در اتاق های غذاخوری یا آشپزخانه ها استفاده می گردد. اما در اتاق خواب، اگر با رنگ های خنثی مانند بژ یا کرم ترکیب گردد، می تواند حس گرمای ملایمی ایجاد کند بدون اینکه بیش از حد تحریک نماینده باشد. برای جلوگیری از اثرات منفی نارنجی، بهتر است از آن به عنوان رنگ فرعی در کوسن ها، پرده ها یا اکسسوری های دکوراتیو استفاده گردد. در غیر این صورت، ممکن است باعث ایجاد حس بی قراری و کاهش کیفیت خواب گردد. اگر به رنگ های گرم علاقه دارید، بهتر است نارنجی را در سایه های نرم تر و ملایم تر به کار ببرید.
9- رنگ قهوه ای تیره می تواند احساس سنگینی و خستگی ایجاد کند
قهوه ای به عنوان یکی از رنگ های طبیعی و گرم شناخته می گردد، اما استفاده از تناژهای تیره آن در اتاق خواب می تواند تأثیرات منفی داشته باشد. تحقیقات نشان داده اند که رنگ های تیره مانند قهوه ای شکلاتی یا قهوه ای سوخته می توانند احساس سنگینی و حتی خستگی فکری ایجاد نمایند. این رنگ ممکن است حس انزوا، یکنواختی و کاهش انرژی در صبح را تقویت کند، مخصوصاً اگر در فضای کوچک استفاده گردد. با این حال، اگر قهوه ای با رنگ های گرم تر مانند کرم، بژ یا طلایی ترکیب گردد، می تواند فضایی دنج و آرامش بخش ایجاد کند. برای جلوگیری از اثرات منفی، بهتر است از قهوه ای در ترکیب با چوب طبیعی و رنگ های ملایم تر استفاده گردد. بعلاوه، اضافه کردن نورپردازی مناسب می تواند از تاریک شدن بیش از حد فضا جلوگیری کند. اگرچه قهوه ای تیره می تواند حس امنیت ایجاد کند، اما در بعضی موارد ممکن است باعث احساس افسردگی و کاهش کیفیت خواب گردد. بنابراین، اگر قصد استفاده از قهوه ای در دکوراسیون اتاق خواب را دارید، بهتر است آن را در کنار رنگ های روشن تر به کار ببرید.
10- رنگ فیروزه ای می تواند به تعادل فکری یاری کند اما در میزان زیاد بیش ازحد تحریک نماینده است
فیروزه ای ترکیبی از رنگ های آبی و سبز است که می تواند حس آرامش و تعادل فکری را ایجاد کند. این رنگ اغلب در طراحی داخلی برای کاهش استرس و افزایش حس مثبت اندیشی به کار می رود. اما اگر در میزان زیاد استفاده گردد، ممکن است فکر را بیش ازحد تحریک نموده و تمرکز را افزایش دهد که برای خواب چندان مناسب نیست. برترین راه استفاده از رنگ فیروزه ای در اتاق خواب، به کارگیری آن در وسایل تزئینی، پرده ها یا روتختی هاست. این رنگ بعلاوه می تواند باعث افزایش خلاقیت و تقویت روحیه گردد، اما در تناژهای بسیار روشن ممکن است بیش ازحد جلب توجه کند. برای متعادل کردن اثر آن، می توان از رنگ های خنثی مانند خاکستری روشن یا سفید گرم در کنار آن استفاده کرد. رنگ فیروزه ای بیشتر برای افرادی مناسب است که در پی فضایی آرام اما با کمی انرژی مثبت هستند. استفاده از این رنگ در نورپردازی ملایم و ترکیب با گیاهان طبیعی می تواند فضای اتاق خواب را به محیطی آرام و متعادل تبدیل کند. بنابراین، فیروزه ای یک انتخاب عالی است اما باید با دقت و در ترکیب با رنگ های دیگر استفاده گردد تا تعادل حفظ گردد.
منبع: یک پزشک