خبرنگاران دستان خالی کادر درمان در مقابله با هجمه کرونا

به گزارش وبلاگ نخبگان، تهران- خبرنگاران- شاید طبیعی باشد که مقصر شرایط موجود را کرونا بدانیم و انگشت اتهام را به سوی فشار جانفزایی نشانه برویم که به کادر درمان تحمیل شده اما در حقیقت نبود زیرساخت های لازم در حوزه سلامت و مشکلاتی که از قبل در حوزه تعرفه های درمانی وجود داشت، موجب شده تا این شرایط بدتر از گذشته خود را نمایان سازد.

خبرنگاران دستان خالی کادر درمان در مقابله با هجمه کرونا

روزنامه رسالت سه شنبه 29 مهر گفت و گویی را با حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی و امین موسوی، پژوهشگر حوزه سلامت، منتشر کرد که در گزیده ای از آن آمده است: پاییز سیاه کرونایی بر کشور سایه افکنده است و هر روز جان صدها نفر از شهروندان مان را به کام مرگ می کشاند. همین دیروز 337 نفر جانشان را از دست دادند و پیش بینی ها حکایت از آن دارد که شمار جانباختگان روزانه به 900 نفر هم برسد. این موضوع بارها از سوی کادر پزشکی هشدار داده شده اما گوش شنوایی برای آن وجود ندارد و اکنون مشخص نیست که این دومینوی تلخ در چه هنگامی قرار است به سرانجام خودش نزدیک گردد. در این شرایط قرمز که برخی آن را به نبردی نفسگیر و فرسایشی تعبیر می کنند، به تناسب بالارفتن متوفیان مبتلا به کرونا، میزان فشار بر کادر درمان اعم از پزشک و پرستار هم بیشتر شده و آنان با دست های خالی در خط مقدم مبارزه با ویروس روزانه شاهد قربانی شدن بسیاری از شهروندان هستند.

درمان محوری به جای پیشگیری پاشنه آشیل نظام سلامت

شاید طبیعی باشد که مقصر شرایط موجود را کرونا بدانیم و همه تقصیرها را به گردن شیوع این بیماری بیندازیم و انگشت اتهام را به سوی فشار جانفزایی نشانه برویم که به کادر درمان تحمیل شده اما در حقیقت نبود زیرساخت های لازم در حوزه سلامت و مسائلی که از قبل در حوزه تعرفه های درمانی وجود داشت، موجب شده تا این شرایط بدتر از گذشته خود را نمایان سازد. به عبارت ساده تر اگر پیش از آنکه ویروسی منحوس بر نظام سلامت ما چیره گردد برای تحقق پرونده الکترونیک سلامت، تحقق نظام عادلانه پرداخت بین کادر درمانی و اجرای طرح پزشک خانواده فکری اساسی می کردیم، شرایط به مراتب بهتر بود.

موضوعی که پیش از اجرای این موارد به رویکرد کلی ما در حوزه سلامت بازمی گردد و اگر تکیه خود را به جای هزینه بر حوزه درمان به بحث پیشگیری و کنترل بیماری ها اختصاص داده بودیم، اکنون با بسیاری از مسائل روبرو نبودیم کما این که کارنامه پیروز بسیاری از کشورها در حوزه کرونا این موضوع را تأیید می کند. مسائلی که در زمان طرح تحول سلامت تشدید شد و درمان محوری به جای توجه به پیشگیری در کنار پزشک محوری به جای خدمات محوری موجب تعمیق شکاف درآمدی در کادر درمانی و مسائلی شد که در کرونا بیشتر خود را نشان داد. در نتیجه نظام پرداخت ناعادلانه و بی توجهی به پیامدهای ناشی از تفاوت ارزش نسبی خدمات در بخش خصوصی و دولتی به همراه ناتوانی بیمه ها در پرداخت تعهداتشان همه دست به دست هم دادند تا شرایط کنونی رقم بخورد. شرایطی که نیاز به جذب نیروی پرستار و پزشک متخصص عفونی بیش از پیش خود را نشان می دهد اما حمایت کافی از کادر درمان درگیر با کرونا علی رغم فشار سنگین وارده بر آن ها انجام نمی گردد.

با این وجود وزارت بهداشت در این ماه های کرونایی تمامی همت و اراده خود را به کار گرفته تا علی الظاهر از کادر درمان حمایت کند، با این وجود مسائل اقتصادی و زیرساختی نمی تواند تمامی پاشنه آشیل ها را طی چندماه برطرف کند.

شرمساری وزیر بهداشت در پرداخت معوقات کادر درمان

موضوعی که وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اظهار شرمندگی از آن سخن می گوید و تأکید دارد که من شرمسار کادر بهداشت و درمانی هستم که ماه هاست مطالبات شان معوق مانده است و باز هم کریمانه و عاشقانه خدمت می کنند. اقتصاد کوچک نشد، ولی ما درآمدهای اقتصادی بیمارستان هایمان، توان جسمی و دریافتی نیروهای صدیقمان و آنچه باید می گرفتیم آب شد.

وی با اشاره تلویحی به در اختیار نداشتن ابزارهای لازم برای مقابله با کرونا هم، در کنایه ای گفته کاش در هشت ماه گذشته ابزاری فراتر از خواهش و التماس داشتیم.

شرایط کادر پرستاری؛ بغرنج تر از شرایط پیشاکرونا

این مسئله آنجایی بغرنج ترمی گردد که بدانیم شرایط کادر پرستاری پیش از کرونا هم چندان جالب نبود و حالا با شیوع ویروس، این شرایط بدتر شده است. شیفت های کاری هر روز بیشتر از قبل شده اند و معوقات حداقلی، کفاف هزینه زندگی روزانه آنان را هم با این شرایط اقتصادی نمی دهد.

حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی هم آن را تأیید کرده و در گفت وگو با رسالت به تشریح شرایط پرستاران پرداخته و می گوید: دولت باید کمر همت را ببندد و پرستاران را استخدام کند و حقوق مکفی به آنان بدهد و مطالبات شان را پرداخت کند. در نتیجه ما باید پرستار را استخدام کنیم و به لحاظ استانداردها نیز عقب هستیم که این موضوع نیازمند منابع اقتصادی است و دولت باید در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد.

او در پاسخ به این که چه تمهیداتی برای اعطای تسهیلات درمانی در صورت مبتلا شدن کادر درمان به بیماری کرونا اندیشیده شده است، تأکید کرد: اکنون برای تمامی کادر درمان و پرستاران درگیر با بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان ها، واکسن آنفلوآنزا به صورت رایگان توزیع شده است. اگر فردی با علائم به بیمارستان مراجعه کند، قطعا از فرد تست گرفته می گردد اما این که افراد بدون علائم خواستار انجام تست باشند، عملا امکان این مسئله از لحاظ اقتصادی برای همه افراد وجود ندارد.

شاید اگر بخواهیم به طور خلاصه مطالبات کادر درمانی را از وزارت بهداشت بگوییم می توان به جذب و استخدام کادر درمان شرکتی، پرداخت کارانه معوق و دریافت فوق العاده ویژه اشاره کرد که اجرایی شدنش عملا بخش عمده ای از فشار وارد شده به کادر درمان درگیر با کرونا را کاهش می دهد. موضوعی که اجرایی شدن آن نیازمند تأمین منابع اقتصادی است و اگرچه در ماه های گذشته مکررا نسبت به این مسئله وعده هایی داده شده است اما هنوز آنچنان که باید عملیاتی نشده است.

تیرماه امسال بود که مریم حضرتی معاون پرستاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از اختصاص مجوز جذب 2238 نیروی قراردادی در حوزه پرستاری خبر داده و وعده داد که این مشکل به زودی حل می گردد اما هنوز آن گونه که باید حل نشده است و در نتیجه ضروری است که فکر اساسی برای آن اندیشیده گردد. هرچند نباید از این موضوع هم غافل شد که بخش عمده ای از کادر درمان خودشان به بیماری کرونا مبتلا شده اند و بسیاری از آنان جان خود را در این میان از دست داده اند. در این شرایط و در صورت تداوم این شرایط بدیهی است که اگر شیوع کرونا با چنین شرایطی ادامه داشته باشد، قطعا کادر درمان بیشتر آسیب خواهند دید و باید هرچه سریع تر تصمیم گیری کرد و اقدام عملی انجام داد.

نظام ناعادلانه تعرفه درمانی و ایجاد شکاف طبقاتی کادر درمانی

در این ماجرا، نظام پرداخت درمانی کشور نیز به صورت عادلانه ای تعریف نشده و اگر این رویه اصلاح نگردد مسائل جدی تری را با خود به همراه دارد. یکی از راه چارههایی که در این حوزه به عنوان راه چارهی برای برداشته شدن تبعیض میان قشر پزشک و پرستار مطرح می گردد، تعریف نظام تعرفه گذاری خدمات پرستاری است اما این قضیه هم عملا جوابگو نخواهد بود. در همین رابطه با یکی از کارشناسان حوزه سلامت به نقد و بررسی شرایط ایران و مسائل زیرساختی در نظام پرداخت درمانی پرداختیم.

امین موسوی پژوهشگر حوزه سلامت در گفت وگو با رسالت به تشریح مسائل تعرفه کادر درمانی در پرستاران پرداخته و می گوید: پیش از این که به مسائل پرستاران و عدم حمایت از آنان در شرایط کرونا بپردازیم باید به این مسئله اشاره کنیم که احساس تبعیض پرستاران در مقایسه با پزشکان به نظام پرداخت کارانه ای برمی گردد که از سالیان گذشته باعث به وجود آمدن تبعیض های بسیاری در میان کادر درمان شده است؛ موضوعی که تنها به پرستاران و پزشکان اختصاص ندارد و حتی بین رشته های پزشکی هم وجود دارد. علت هم همان طور که اشاره کردم به نظام پرداختی برمی گردد که از سال 73 با پرداخت کارانه ای به پزشکان، مسائل متعددی بین اقشار مختلف کادر درمان ایجاد کرد. برای مثال اکنون که در شرایط شیوع کرونا در کشور هستیم، عملا شاهدیم که با کمبود متخصص عفونی و داخلی در خیلی از استان ها همچون خراسان شاقتصادی روبرو هستیم و علت آن این است که تقاضا برای رشته های پردرآمدتر در تخصص های پزشکی بیشتر است. نظام پرداخت در هیچ کشوری از دنیا این گونه نیست و فاصله بالاترین درآمد پزشکان با دیگر اقشار پنج تا ده برابر است و اگر پزشکی درسال 200 هزار دلار می گیرد، یک کارگر در سال 30 هزار دلار دریافت می کند اما در کشورمان ما پزشکانی را داریم که بعضا در یک ساعت چند میلیون درآمد دارند در حالی که این مسئله در شغل های دیگر خیلی پایین است و شاید 10 تا 20 هزار تومان باشد. فاصله ای که چندصد برابر است و این سیستم موجب شده که تبعات جدی آن را در جامعه ببینیم و گریزناپذیر است که این نظام پرداخت باید در کشور اصلاح گردد. ما هیچ وقت نمی توانیم به اندازه پزشک خصوصی که در چندین بیمارستان جراحی انجام می دهد به همه کادر درمانی حقوق بدهیم بنابراین باید این سیستم اصلاح گردد و شرایط تغییر کند.

تعرفه گذاری خدمات پرستاری راه چاره مناسبی نیست

این پژوهشگر حوزه سلامت با اشاره به این که تعرفه گذاری خدمات پرستاری راه چاره مناسبی در این زمینه نیست بیان می کند: قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری از جمله مسائلی است که امکان اجرایی شدن آن وجود ندارد و اجرایی شدن این مسئله می تواند شرایط را به مراتب بدتر کند چراکه در این شرایط سایر کادر درمانی هم خواستار چنین مسئله ای شده و اصلاح آن به هیچ وجه ممکن نخواهد بود؛ علی رغم این که اکنون تلاش هایی انجام می گردد تا کارانه پزشکان هم با ابزارهایی همچون اقتصادیات محدود گردد و درصدد اصلاح آن هستند که مبتنی بر عملکرد باشد و از تقاضای القایی جلوگیری گردد. یکی از تبعات آسیب زای این نظام پرداختی تقاضای القایی است که ما در جامعه پزشکی شاهد آن هستیم و اگر این مسئله به کادر پرستاری هم تسری پیدا کند بسیار خطرناک خواهد بود.

اگرچه کرونا مسائل عدیده ای را برای کشور ایجاد کرده و جان بسیاری از شهروندان را گرفته اما این فرصت را نیز ایجاد کرده است تا مسائل زیرساختی نظام سلامت را بهتر بشناسیم و در این رابطه همه ارگان ها و نهادهای مسئول باید دست به دست هم بدهند تا این موانع برطرف شده و بتوانیم بر این وبای مدرن غلبه کنیم.

منبع: ایرنا

به "خبرنگاران دستان خالی کادر درمان در مقابله با هجمه کرونا" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "خبرنگاران دستان خالی کادر درمان در مقابله با هجمه کرونا"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید