اُوِرتوریسم در صنعت گردشگری چیست و چه راه حلی دارد؟ - وبلاگ نخبگان

به گزارش وبلاگ نخبگان، اورتوریسم | Overtourism

همه می دانیم که صنعت توریسم و گردشگری بخش اقتصادی مهم و در آمدزایی برای هر منطقه و کشور محسوب می شود. اما صنعت گردشگری هم مثل هر بخش و صنعتی، جنبه تاریکی هم دارد که تا به حال به آن توجه زیادی نمی شد. این بخش تاریک و منفی، اُوِرتوریسم (Overtourism) نامیده می شود که به معنای ازدحام بیش از حد و مخربِ گردشگران در یک مکان و منطقه است. در سال های اخیر بحث اورتوریسم به معضل جدید و جدی صنعت گردشگری تبدیل شده و کشورهای مختلف به فکر راه چاره برای رفع این مشکل برآمده اند. در ادامه با خبرنگاران همراه باشید تا در مورد اورتوریسم در صنعت گردشگری و راه های مقابله با آن بیشتر صحبت کنیم.

اورتوریسم در صنعت دنیاگردی چیست؟

اثرات مثبت و سازنده صنعت دنیاگردی و توریسم بر کسی پوشیده نیست. این جنبه های مثبت از طریق درآمدزایی، دریافت اقتصادیات، فروش کالا و خدمات و سرویس های مختلف به دنیاگردان و اشتغال زایی کاملا مشهود و مشخص است. به همین دلیل هم کشورهای مختلف دنیا سعی می کنند با تقویت و حفظ مکان ها و جاذبه های دنیاگردی و ایجاد زیرساخت های مناسب بتوانند از درآمدهای حاصل از این صنعت بهره مند شوند. اما با رشد آمار سفرها و افزایش تعداد دنیاگردان داخلی و خارجی مسئله ای جدید پدیدار شده که جنبه های بسیار مخرب و آسیب زننده ای می تواند داشته باشد. حتما تا به حال برایتان پیش آمده که در تعطیلات مثل عید نوروز یا تابستان به جایی سفر کنید و آن قدر مقصد و جاذبه های دنیاگردی شلوغ و پرازدحام باشد که هیچ لذتی از سفرتان نبرید. البته ازدحام بیش از حد دنیاگرد و بیشتر از حد ظرفیت که اورتوریسم نامیده می شود تنها باعث اختلال در سفر مسافران نمی شود. بلکه می تواند تاثیرات مخربی بر زندگی مردم محلی، محیط زیست و آثار و جاذبه های تاریخی و دنیاگردی هم داشته باشد.

تعریف اورتوریسم

اگر به طور خلاصه بخواهیم اورتوریسم در صنعت دنیاگردی را تعریف کنیم باید این طور بگوییم: اورتوریسم وقتی اتفاق می افتد که تعداد بازدیدکنندگان یک مقصد بسیار زیاد باشد. البته استفاده از عبارتِ بسیار زیاد نمی تواند به طور دقیق این مفهوم را مشخص کند و نمی توان عدد دقیقی برای آن مطرح نمود. این موضوع تا حد زیادی به مقصد دنیاگردی، ساکنین و افراد بومی در آن منطقه، میزبان ها، صاحبان کسب و کار و توریست ها بستگی دارد. مثلا ممکن است تعداد بازدیدکنندگان در یک بنای تاریخی به طور میانگین 100 نفر باشد و اورتوریسم محسوب نشود. اما همین 100 نفر اگر در یک منطقه جنگلی یا ساحلی باشند باعث بر هم زدن آرامش و محیط آن جا بشوند و در نتیجه اورتوریسم تلقی بشود.

فرایند رشدِ دنیاگردی و توریسم

به این ترتیب می توانیم بگوییم اورتوریسم ودر صنعت دنیاگردی وقتی رخ می دهد که: تعداد دنیاگردان بیشتر از تسهیلات و امکانات ارائه شده در یک منطقه باشد؛ و ازدحام بیش از حد دنیاگرد در یک مکان باعث کاهش کیفیت خدمات و رضایت و تجربه سفر بازدیدکنندگان بشود. بر اساس سازمان دنیای دنیاگردیِ سازمان ملل متحد (UNWTO)، تعداد دنیاگردانی که از کشورهای دیگر دیدن می کنند هر سال 30% رشد می کند. به این ترتیب از سال 2010 تا 2030 این رقم به 1.8 میلیارد ورود توریست در سال افزایش پیدا خواهد کرد.

با توجه به این آمار، اورتوریسم در صنعت دنیاگردی معضلی غیرقابل اجتناب خواهد بود و به ویژه در مقاصد محبوب و پرطرفدار شاهد این معضل و ازدحام بیش از حد دنیاگرد خواهیم بود. بسیاری از کشورها فکر می کنند یک سال دنیاگردیِ پیروز حتما به معنای افزایش آمار توریست ها و مسافران است. از طرفی به دلیل جنبه های مثبت اقتصادیِ صنعت دنیاگردی، بیشتر دولت ها به جای آن که به فکر محدود کردن ورود دنیاگردان بشوند در صدد جذب بیش از پیش دنیاگردان خارجی و داخلی هستند.

کدام کشورها بیشترین حجم اورتوریسم را دارند؟

اورتوریسم در صنعت دنیاگردی به سرعت در حال تبدیل شدن به یک معضل و مساله جدی و نگران کننده است. برخی از شهرها و کشورهایی که در حال حاضر بیشتر از سایر کشورها با معضل ازدحام بیش از حد دنیاگرد دست و پنجه نرم می کنند عبارتند از: شهر بارسلونا اسپانیا، شهر ونیز ایتالیا، شهر آمستردام هلند، کیوتو ژاپن و نیویورک سیتی آمریکا. در سال 2010 تنها 500 هزار نفر از ایسلند دیدن کرده اند، اما این رقم در حال حاضر به بیش از 2 میلیون نفر در سال رسیده است. آمستردام شهر کوچکی است که جمعیتش به زحمت به یک میلیون نفر می رسد. اما سالانه پذیرای بیش از 15 میلیون دنیاگرد و توریست است! شهر دوبرونیک کرواسی به دلیل اورتوریسم و ازدحام بیش از حد دنیاگرد مجبور شده محدودیت 4000 نفر بازدیدکننده در روز را اعمال کند. سایر شهرهایی که از معضل اورتوریسم یا ازدحام بیش از حد دنیاگرد رنج می برند عبارتند از شهرهای پاریس، کپنهاگ دانمارک و برلین آلمان.

اثرات منفی اورتوریسم در صنعت دنیاگردی

پتانسیل ها و مزایای دنیاگردی و توریسم بر کسی پوشیده نیست. با این حال، اثرات منفی محیط زیستی و اجتماعی-فرهنگیِ دنیاگردی روز به روز نمود بیشتری پیدا می کند و به پدید آمدن معضل اورتوریسم منجر شده است. برخی از نتایج شاخص اورتوریسم عبارتند از ایجاد ترافیک و راه بندان، ازدحام بیش از حد و آزاردهنده دنیاگردان در شهرها یا مکان های توریستی و تخریب و آسیب های محیط زیستی. اورتوریسم می تواند باعث آسیب های دائمی و از بین رفتن پدیده های طبیعی یک منطقه شود و از طرفی منجر به جابجایی های غیراصولیِ جمعیت بومی و برهم زدن زندگی سنتی مردم منطقه شود.

راهکار معضل اورتوریسم چیست؟

اورتوریسم در صنعت دنیاگردی معضلی است که باید جدی و اصولی به آن پرداخته شود. یکی از اولین راهکار های اورتوریسم بدون شک دنیاگردی مسئولانه است. توریست ها می توانند در فصل پردنیاگرد و اوج سفرها، مقاصد خاصی و خلوت تر را انتخاب کنند و در فصل و زمان های دیگر به مقاصد دنیاگردی سفر کنند. هرچه باشد، ازدحام بیش از حد دنیاگرد می تواند اثرات مخرب و بدی روی تجربه سفر خودِ دنیاگردان هم داشته باشد. با این وجود، دنیاگردانی که در فصل های شلوغ به یک منطقه سفر می کنند هم باید مراقب باشند که رفتارهایشان تاثیر منفی بر منطقه و محیط نداشته باشد. ریختن زباله، روشن کردن آتش، بی احترامی به فرهنگ مردم محلی، رعایت نکردن عرف ها و آسیب زدن عمدی یا غیرعمدی به جاذبه های دنیاگردی طبیعی و تاریخی از جمله اثرات منفی حضور دنیاگردان در یک منطقه می تواند باشد.

منبع: worldatlas.com