کری خوانی های پرخرج و چشم وهمچشمی های معروف! - وبلاگ نخبگان

به گزارش وبلاگ نخبگان، تیمچه به بخشی از بازارهای ایرانی اطلاق می گردد که از نظر معماری شبیه راسته های بازار است و در مقدار های کوچک تر نسبت به راسته ها ساخته شده است. تیمچه اغلب سرپوشیده است، با گنبدهای بزرگ، کاربندی ها و تزیینات گچبری و درودگری و از زیباترین بخش های بازارهای قدیمی ایران است.

وبلاگ نخبگان- بهاره خسروی: تیمچه ها از بخش های جالب توجه معماری بازار تهران هستند که ظاهرا در مراحل پایانی ساخت بازار بهوجود آمده و معماری آنها نیز نسبت به سایر بخش ها کامل تر است. شکل گیری و تکامل تیمچه های بازار تهران هرکدام قصه و ماجراهای تاریخی جالبی دارد که مرور آن خالی از لطف نیست.

قصه های خواندنی تهران را اینجا بخوانید

تیمچه همسر فرنگ رفته ناصرالدین شاه

یکی از تیمچه های معروف بازار تهران، تیمچه امین اقدس است که در آن فرش ماشینی و دستی می فروشند. امین اقدس تنها همسر ناصرالدین شاه بود که در رکاب شاه به فرنگ سفر کرد. او هرگز مادر نشد و از افراد معتمد شاه بود و به علت امانتداری و درایتی که داشت عهده دار تمام امور مالی همسرش بود. خانه مسکونی امین اقدس در سه راه امین حضور، که از سوی شهرداری خریداری شده، به عنوان یک بنای ارزشمند تاریخی، با عنوان خانه مهربان، به یادگار مانده است.

تیمچه سرفراش عنق قاجاری

تیمچه حاجب الدوله از بخش های معروف بازار تهران است. این تیمچه متعلق به سرفراش عنق و باجگیر ناصرالدین شاه بود. جعفر شهری درباره شخصیت حاجب الدوله نوشته است: حاجب الدوله بسیار عنق بود و برای اینکه بتواند از آدم ها پولی را تلکه کند، موضوعی را انتخاب ننموده، می گفته عضو فراموش خانه هستی، یا به یکی می گفته شب نامه توزیع کردی و با این کار توانسته بود پول هنگفتی را به جیب بزند.

2نقاره خانه در مرکز تجاری مرکز

در بازار تهران هر کدام از اقوام ایرانی مانند قزوینی ها، یزدی ها، خوانساری ها و... تیمچه ها و دالان هایی را به نام خودشان دارند. علاوه بر این، در بازار تهران 2 نقاره خانه داریم که به نقاره خانه اول و دوم معروف است.

کری خوانی های صاحبان تیمچه ها

یکی از موضوعات جالب در بازار تهران که باعث افزایش تعداد تیمچه ها شد، کری خوانی صاحبان تیمچه ها بوده است. برای مثال، فردی پرمدعا در دل بازار تهران تیمچه ای به نام گلشن بنا می کرد و پشت بند آن، برای کری خوانی، فرد دیگری تیمچه مشابه یا پر جلال و جبروت تری را می ساخت و نامش را گلشن شکن می گذاشت. این کری خوانی ها در بازار باعث شکل گیری و رونق مشاغل و حرفه های بسیاری شد.

تیمچه های وقفی

برخی از تیمچه ها در بازار تهران وقفی است یا بانیان آنها فقها و بزرگان علوم دینی هستند. برای مثال، بخش عمده بازار مسگرها از موقوفات مرحوم ملاعلی کنی است و در این بازار کمتر کسی صاحب مغازه است و شاغلان در آن عموماً مغازه شان را از موقوفه اجاره نموده اند. تیمچه یا گذر ملاعلی کنی از معروف ترین تیمچه های بازار تهران است.

راه اندازی صندوق قرض الحسنه

با باز شدن پای سیستم نظام بانکی به ایران، برخی از افراد معتقد بودند این سیستم رد و بدل پول از وام گرفته تا الی آخر اشکال شرعی دارد، برای همین بازاریان دست به راه اندازی صندوق های قرض الحسنه زدند تا مال حرام و ربا وارد کسب وکار و تجارت شان نشود. هنوز هم بسیاری از صندوق های قرض الحسنه بازار ازجمله صندوق قرض الحسنه جاوید فعال است و در مقایسه با نظام بانکی پیروز تر است.

بازارچه های اقوام تهران هم زمانی شکل گرفت که این شهر در ابتدای روزگار مرکزی اش بیشتر از 5محله نداشت. محله هایی که در آن اقوام و قومیت های مختلفی ساکن بودند. بنا بر اسناد موجود، در داخل بازار تهران چیزی بیش از 100بازارچه وجود داشت که اغلب این بازارچه ها متعلق به اشخاص، اقوام و افراد اثرگذاری بودند که محصولات شان را در آن عرضه می کردند.