چند نکته درباره اعلام عمومی اموال - وبلاگ نخبگان

به گزارش وبلاگ نخبگان، گستردگی واکنش ها به اعلام عمومی اموال تعدادی از نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی نشان از حساسیت بالای افکار عمومی به مساله عدالت و ساده زیستی دارد و این یک اتفاق مثبت است.

به گزارش گروه رسانه های وبلاگ نخبگان، گستردگی واکنش ها به اعلام عمومی اموال تعدادی از نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی نشان از حساسیت بالای افکار عمومی به مساله عدالت و ساده زیستی دارد و این یک اتفاق مثبت است، البته اگر این حساسیت افکار عمومی در سطح ماجرا بماند و در یک بستر عدالتخواهانه ساختارمند فهم نگردد اتفاق خوب امروز در حد یک خبر سرگرم کننده باقی می ماند و اثر سودمندی بر فضای سیاسی-اجتماعی کشور نخواهد داشت.

برای فهم ابعاد این مساله باید به چند سوال پاسخ دهیم، شاید سوال اول این باشد که چرا اموال افرادی که فقط ممکن است نماینده شوند، اینقدر اهمیت دارد و بازخورد پیدا می نماید؟

اگر مبارزه با فقر، فساد و تبعیض را در فراگفتمان عدالت به عنوان یک کلان راهبرد مدنظر داشته باشیم، نزدیک بودن سطح زندگی تصمیم گیران و مدیران کشور با عامه مردم اتفاقی است که می تواند در درک عمومی از عدم تبعیض موثر باشد. اولویت و ضرورت هر جامعه ای این است که هیچ سطحی از فقر وجود نداشته باشد، اما ترجیح هر انسان عدالتخواهی این است که اگر قرار است فقری باشد برای همه ازجمله مسئولان باشد نه فقط مردم.

اگر در جامعه این حس عمومی ایجاد گردد که سطح بهره مندی مردم و مسئولان از مواهب زیستی فاصله زیادی با هم ندارد حتی درصورت کم برخوردار بودن جامعه، تلخی فقر کمتر حس می گردد.

در نامه مشهور مولای عدالت حضرت علی (ع) به عثمان بن حنیف به صراحت این راهبرد تبیین شده است، آنجا که حضرت می فرمایند: هم تو و هم همه می دانید که اگر من می خواستم می توانستم هیچ لباسی نپوشم جز لباس ابریشمی، هیچ نوشیدنی ای نخورم جز عسل و هیچ خوراکی نخورم جز مغز دانه های گندم، ولیکن محال است هوای نفس من بر من غلبه کند که در سفره غذایی را انتخاب کنم! منِ علی سر سفره دست به انتخاب نمی زنم، چون من احتمال می دهم در ملکم کسانی باشند که به نان شب محتاج باشند و هیچ وقت یادشان نمی آید شکم سیر خوابیده باشند. منِ علی فقط به افتخارات عمارت قانع باشم و نباید در سختی های زمانه با مردم کوچه و بازار شریک باشم؟

یک نکته کلیدی این است که بنا به این قول سدید و حکیمانه، حاکمیت وظیفه دارد در زمان مسئولیت مدیران با نظارت دقیق جلوی ثروت اندوزی آنها و فاصله دریافت سطح معیشت شان را از مردم بگیرد و البته باید پیش از آن فضای گفتمانی در جامعه حاکم باشد که زیست ساده به یک حس درونی از جنس یک وجدان قوی برای مدیران تبدیل گردد و البته دقت کنیم که این شرایط و این بایسته ها برای زمان پذیرش مسئولیت است. سوال دوم این است که آیا ممکن است ملزومات تحقق زیست ساده مدیران با ملزومات فقر زدایی و فساد ستیزی تزاحم داشته باشد؟ در نگاه اول پاسخ به این سوال منفی است. به شکل طبیعی مسئول و مدیری که در سطح مردم زندگی می نماید دردها را بهتر می فهمد و باید بتواند راهکار های بهتری برای مقابله با فقر پیدا کند، اما شاید بتوان درمورد اولویت ها بحث کرد.

صورت مساله روشن است؛ اگر کسی قبل از زمان مسئولیت با استفاده از راه های صحیح شرعی مالی، بدون رانت، با کوشش خود و از راستا فراوری به اموالی دست پیدا کرد و ایده های خوبی برای حل مسائل کشور داشت، برای پذیرش مسئولیتی مانند نمایندگی مجلس با سنجه عدالت چگونه باید ارزیابی گردد؟

یک نگاه بنیادین که در جای جای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، موظف بودن حکومت به تامین کف احتیاج های جامعه برای یک زیست شرافتمندانه است؛ تامین مسکن، تامین احتیاج های درمانی، تامین امکانات آموزش عمومی به شکل رایگان و...

اینها مواردی است که جزء وظایف ریشه ای حکومت است و اکنون که در تحقق بعضی از آنها به وضوح ناعدالتی دیده می گردد حتما اولویت اصلی کشور چه در دستگاه اجرایی و چه در دستگاه تقنینی حرکت به سمت و سویی است که این موارد به شکل عادلانه و در دسترس همه تامین گردد. با توجه به ابعاد نظری شبه لیبرال و ظرفیت های اجرایی کم مایه دولت مستقر، وجود مجلسی باورمند به تامین احتیاج های عمومی مردم به شکل عادلانه یک ضرورت قطعی است؛ مجلسی که علاوه بر باور موضوع، ایده های کاربردی دقیق و واقع بینانه ای برای حل آنها هم داشته باشد. مجلسی که برای شفافیت ایده روشن داشته باشد. مجلسی که برای اخذ عادلانه مالیات از دلال ها و جان بخشی دوباره به فراوری، برنامه عملی داشته باشد. مجلسی که آثار خصوصی سازی افسار گسیخته در آموزش عمومی را دیده باشد و برای حلش طراحی کند. مجلسی که پیگیری کند واقعا بیماران غیر از تحمل درد، دیگر درد هزینه های سنگین را به جان نخرند. مجلسی که برای چارچوب مند شدن و غیرسلیقه ای شدن نظارت ها بر ساحت علم و فرهنگ حرف حساب داشته باشد و... مجلسی که مردم امید دارند در ایستگاه یازدهم متشکل گردد.

حرکت در چنین راستای دو گام مهم را می طلبد که باید با هم برداشته گردد، مبارزه با فقر مالی، سیاسی و فرهنگی که از راستا بهبود ایده های حکمرانی رخ می دهد از یک سو و کوشش برای کاهش تبعیض در جامعه از راستا نظارت هوشمندانه بر رفتار مسئولان از طرف دیگر. مبارزه با تبعیض اگر با تحقق ایده های نو در حکمرانی که بهبود شرایط زیستی را رقم می زند همزمان و همگام نباشد، معنایی جز توزیع عادلانه فقر ندارد. از طرف دیگر فراوری و انباشت ثروت در حاکمیت هم اگر با مبارزه همه جانبه با تبعیض هم سو و هم داستان نگردد، نتیجه ای جز شکل گیری نظام ارباب -رعیتی نخواهد داشت.

در این میان ممکن است دو آدرس غلط داده گردد؛ اول اینکه به اسم مبارزه با تبعیض جلوی صاحبان ایده های کارا گرفته گردد و دوم به اسم تخصص گرایی، مساله فقر توجیهات غلط و توهین آمیز پیدا کند و در نگاهی لیبرال و حتی نو لیبرال به جای حرکت به سمت اصلاح ساختار های پدید آورنده فقر به فقرا انگ بی عرضگی و بی غیرتی زده گردد و البته آفت مهمی که این بسته فقر و تبعیض زدایی را به شکل جدی تهدید می نماید، حاکم شدن نگاه سیاست زده به نظام مسائل کشور است. تنها با این نگاه است که بستر انتخاب مردم در رویدادهایی مانند انتخابات مجلس به جای آنکه محملی برای رقابت تخصصی ایده ها باشد به جنگ گلادیا تورهای حزبی و قبیله ای بدل می گردد.

منبع : فرهیختگان

بازگشت به صفحه رسانه ها