چشمه علی کجاست؟
به گزارش وبلاگ نخبگان، چشمه علی یکی از اماکن تاریخی و تفریحی موجود در شهر ری است که محبوبیت فوق العاده ای بین مردم شهر دارد. قدمت چشمه علی به پیش از دوران ساسانیان باز می شود. این چشمه در دوره های مختلف تاریخی مورد توجه حاکمان زمان بوده است.
وبلاگ نخبگان | سرویس جهانگردی - در سمت شمالی شهر ری و در دامنه ارتفاعات البرز یک محوطه باستانی قدیمی کمتر شناخته شده وجود دارد که از زیر آن یک چشمه آب به آرامی بیرون میزند. اینجا یکی از محل های تفریحی مردم شهر ری و جز محبوب ترین بخش های جهانگردی شهر ری است که در همسایگی ابن بابویه در زیر دیوار قدیمی شهر ری قرار گرفته است. هرچند که چشمه علی مدتی را با کم آبی و حتی خشک شدن به طور کامل دست و پنجه نرم کردم، اما هم اکنون آب به این چشمه تفریحی و تاریخی بازگشته است.
گفته می شود در دوران اشکانیان و ساسانیان نام این چشمه سورینی بوده است که بعد از اسلام به نام امام علی (ع) تغییر یافته و امروزه مردم منطقه آن را چشمه علی می نامند. قدمت منطقه چشمه علی به بیش از 8 هزار سال پیش باز می شود و در گذشته از سکونتگاه های مهم مردم بوده است. جالب است بدانید در دوران قاجار و پهلوی مردم فرش های خود را در این چشمه می شستند و اعتقاد داشتند به دلیل ویژگی خاص آب آن، فرش ها به بهترین شکل تمیز می شوند.
باستان شناسان عظیم غربی به تحقیق و اکتشاف در این منطقه مشغول بوده اند. مثلاً در بین سال های 1313 تا 1315 اریک اشمیت، کاوشگر آمریکایی مشغول تحقیق و تفحص روی منطقه چشمه علی بود و در نهایت دریافت که اینجا آثاری از سه دوره مهم تاریخی در زمان پیش از تاریخ، اشکانیان و اسلامی وجود دارد. جالب است بدانید این باستان شناس پیروز شد هزاران قطعه تاریخی را در کاوش های خود پیدا کند که بیشتر آن ها امروزه در موزه های آمریکا نگهداری می شوند و بخش کمی از آن ها در موزه ملی ایران هستند.
کاوش های باستان شناسی در چشمه علی
در یک کاوش دیگر در سال 1377 سازمان میراث فرهنگی به همراه دانشگاه برادفورد، بخشی به اندازه 2×5 متر واقع در سمت شرقی منطقه را حفاری کردند و پیروز شدند آثار فراوانی مربوط به 5000 هزار سال پیش از میلاد مسیح را پیدا نمایند. آثار سفالی کشف شده که گویی یک تکامل را طی نموده بودند و آثار به جای مانده از خانه های مردم آن موقع نشان داد که این منطقه از گذشته تا هزاران سال بعد محل سکونت مردم مختلفی بوده که پیشرفت در سبک زندگی آن ها در آثار کشف شده به راحتی قابل مشاهده است. جالب است بدانید یک سبک عجیب در خاک سپاری اجساد آن دوران پیدا شده است. آن ها مرده را در کنار اجاق در بخش مخصوص پخت و پز خانه به همراه ابزار های سنگی و کاسه ای کوچک دفن می کردند که در نوع خود منحصر به فرد است.
رونق دریافت دوباره منطقه
در دوران ساسانیان زندگی در منطقه چشمه علی دوباره رونق گرفت. این را می توان از سنگ نگاره ای که روی آن نقش برجسته یک شاه ساسانی حک شده مشاهده کرد. در بالای تپه می توانید بقایای دیوار شهر ری را مشاهده کنید که مربوط به دوران اسلامی است. همچنین کتیبه ای به خط قدیم پهلوی پیدا شده که متأسفانه به دلیل تخریب بیش از حد، خواندن آن ممکن نیست. البته در سال 1246 به فرمان فتحعلی شاه، نقش نگاره ساسانی را خراب و تصویر خودش و فرزندانش را در آنجا قرار دادند. همچنین فتحعلی شاه دستور ایجاد یک سنگ نگاره دیگر در بالای چشمه و بخش غربی تپه قرار گرفته است که دران اشعار فارسی نوشته شده و در قسمت راست آن فتحعلی شاه با لباس قاجاری ایستاده و تاج مخصوص پادشاهی را به سر دارد.
خشک شدن چشمه
چشم علی متأسفانه در سو مدیریت شهری، زمانی که خط 6 مترو تهران ساخته شد آب چشمه نیز که 7000 سال جریان داشت خاتمه در اردیبهشت 96 قطع شد. کارشناسان اعلام کردند که به سفره های زیرزمینی آن آسیب نرسیده و به محض عایق بندی تونل مترو، آب چشمه بر خواهد گشت. خوشبختانه به تازگی آب چشمه علی جاری شده و دوباره رونق را به این منطقه برگردانده است.
دیدنی های دیگر شهر ری
اما شهر ری را می توان یکی از شهر های مهم تاریخی ایران دانست که امروز جز منطقه 20 تهران محسوب می شود. تاریخ پیدایش این شهر به آریاییان باز می شود و انسان ها بیش از 8 هزار سال پیش در این شهر ساکن شدند. نکته جالب در خصوص ری این است که قبل از اسلام مرکز دین زرتشت بوده و گفته می شود مدیران موبد نوعی شهر دینی مانند واتیکان را در ری تشکیل داده بودند. به هر حال به خاطر همین تاریخ کهن است که می توان اماکن جهانگردی فراوانی در شهر ری پیدا کرد. پس اگر شما برای دیدن چشمه علی به شهر ری آمده اید می توانید به فهرستی زیر نیز سر بزنید:
- آتشکده بهرام
- باروی ری
- دژ رشکان
- بازار قدیمی
- برج طغرل
- کوه نقاره خانه
- زندان هارون
- قلعه گبری
- قلعه کاسنی ری
- آرامگاه ابن بابویه
- آرامگاه امام زاده عبداله
- حرم حضرت عبد العظیم
کجا اقامت کنیم؟
شهر ری سالانه میزبان 8 میلیون جهانگرد است که عموماً به خاطر بازدید از حرم حضرت عبدالعظیم حسنی به اینجا سفر می نمایند. متأسفانه مشکل عظیم این شهر نداشتن هتل است. حتی به جز یکی دو مسافرخانه کوچک شما جایی برای اقامت پیدا نمی کنید. اگر می خواهید به شهر ری بیایید مجبورید بعد از سفر خود، دوباره به مرکز تهران بازگردید و در هتل یا مسافرخانه های تهران اقامت کنید. البته بسیاری از مسافران شهر ری هم اجباراً در فضای سبز اطراف حرم چادر می زنند و شهر را آنجا سپری می نمایند.
چطور برویم؟
- برای دیدن چشمه علی شما باید به شهر ری که منطقه 20 تهران در ناحیه جنوب این شهر وارد شوید. با ماشین شخصی می توانید عظیمراه آوینی شوید و به شهر ری برسید. سپس از خروجی عظیمراه وارد خیابان شهید غیوری شوید. برای رسیدن به چشمه علی می توانید از خیابان های تقوی نیا و 22 بهمن منطقه شهر ری بهره ببرید.
- روش دیگر این است که با مترو به ایستگاه شهر ری بروید. در ایستگاه پیاده شده و سپس با تاکسی به منطقه ابن بابویه بروید و از آنجا به وسیله خیابان غیوری خودتان را به چشمه علی برسانید.