موزه قزوین؛ مجموعه ای از آثار حیرت انگیز و باستانی - وبلاگ نخبگان

به گزارش وبلاگ نخبگان، موزه قزوین یا موزه شهر که در سال 1384 افتتاح شد، نوعی موزه باستان شناسی به شمار می آید و در میان گردشگران به عنوان یکی از جاهای دیدنی قزوین شناخته می گردد. از اشیای موزه قزوین می توان به بالاتنه مرد سومری از سنگ مرمر، تخت عروس، انواع در چوبی با تزیینات زیبا، سفالینه های تاریخی، نقاشی ناصرالدین شاه اشاره نمود.

آشنایی با موزه جالب و تماشایی قزوین

موزه قزوین که به نام موزه شهر نیز شناخته می شود در سال 1384 خورشیدی در محدوده دولت خانه صفوی و نزدیکی کاخ چهلستون قزوین بازگشایی شد. این موزه در حقیقت موزه باستان شناسی است و بالغ بر هفت هزار شی قدیمی و کم نظیر در آن نگهداری و نمایش داده می شود. این اشیا مجموعه وسیعی از مجسمه ها، زیورآلات، ظروف سفالی، سکه ها، سنگ ها و درب های قدیمی، وسایل جنگی و بسیاری دگر را دربرمی گیرد.

قدیمی ترین اشیاء موزه پیکرهایی انسانی و یا جانوری است که دارای قدمتی بالغ بر شش هزار سال قبل از میلاد مسیح است. از دیگر آثار قابل توجه این موزه می توان به سفالینه هایی اشاره نمود که از دشت قزوین و تپه های باستانی آن کاووش شده اند و دارای قدمتی بالغ بر 3200 سال قبل از میلاد مسیح است.

دشت قزوین از نظر جغرافیای باستان شناسی در حوزه شمال مرکزی فلات ایران قرار گرفته است و یکی از مهم ترین کانون های شکل گیری اولین جوامع روستانشین ایران به شمار می رود. شاخص ترین محوطه های باستانی دشت قزوین، تپه های سه گانه زاغه، قبرستان و سگزآباد است و حاصل حفاری های گسترده ای که در این منطقه ها صورت گرفته بسیار زیاد و بی نظیر بوده است و بخش اعظمی از این یافته ها در موزه قزوین نگهداری می شود.

هر چند آثار سفالی بی نظیری از این منطقه ها به دست آمده است اما معروفیت دشت قزوین و تپه های سه گانه آن به واسطه آشنایی مردمان این منطقه با ذوب فلزات و ساخت اشیای فلزی است و در کاووش هایی که در سال های 1347 خورشیدی در این منطقه ها صورت گرفته آثار فراوان و متنوع فلزی از جنس مس، مفرغ، آهن و طلا به دست آمده است.

در موزه قزوین بخشی از موزه به آثار تمدن های اسلامی در ایران اختصاص داده شده است از جمله این آثار می توان به ظروف مینایی، زرین فام، فقاع سنگی و سفالی (فقاع نوعی نوشیدنی بوده و در ظروفی به همین نام تهیه می شده است) صدف های کتیبه-دار، شمشیرهای طلاکوب و بسیاری دگر اشاره نمود پیشینه غالب این آثار به قرن های سوم تا هفتم هجری بازمی شود.

در این بخش بعلاوه یک تخت چوبی نگهداری می شود که پیشینه آن به دوران قاجار می رسد که یادآور رسم قدیمی و سنتی پاتختی است که هنوز در بعضی منطقه ها ایران از جمله بعضی از شهرستان های استان قزوین رایج است. مراسم پاتختی جشنی است که فردای روز عروسی برگزار می شود و در آن جشن، عروس بر تختی می نشیند و میهمانان هدیه هایی را به او تقدیم می نمایند.

اشیاء متحیرنماینده در موزه قزوین

اشیای موزه قزوین شامل طیف وسیعی از مجسمه ها، زیورآلات، ظروف سفالی، سکه ها، سنگ ها، درهای تاریخی، وسایل جنگی، تخت عروس، قلمدان، صندوق های قدیمی و غیره می شود که تعدادی از آن ها مربوط به هزاره های سوم و اول قبل از میلاد هستند. قدیمی ترین اشیای موزه را پیکرهایی انسانی یا جانوری تشکیل می دهند که قدمتشان به 6000 سال قبل از میلاد می رسد. سایر اشیایی که در موزه قزوین به نمایش درآمده اند، مربوط به دوران اسلامی تا معاصر می شوند. از جمله این آثار، سکه های دوران اشکانی تا قاجار است که تعدادی از آن ها به همراه ظروف و اشیای زینتی و نظامی به نمایش گذاشته شده اند.

این موزه بخش های مختلفی دارد که هرکدام از آن ها به یکی از دوره های تاریخی اختصاص یافته اند. تنوع اشیای موزه بالا است و عمده آن ها ظروف مفرغی (برنزی) و سفالی هستند. یکی از ارزشمندترین آثار موزه، بشقابی فلزی است که روی آن نقش ونگارهایی از دوره ساسانی به چشم می خورد.

هنگام گشت وگذار در موزه با بالاتنه مرد سومری از جنس سنگ مرمر روبرو می شوید که به هزاره سوم قبل از میلاد تعلق دارد. بلندی این تندیس 27 سانتی متر است و قسمت پایین آن به احتمال زیاد در دوران باستان شکسته شده که با توجه به تناسب آن با بقیه بدن، حدود 81 سانتی متر بوده است.

در بخش مربوط به دوران اسلامی تا معاصر می توانید شاهد درهای تاریخی که برای هر گردشگری جالب به نظر می رسند. این درها همگی مربوط به همین منطقه هستند. در گذشته های دور اغلب درها از جنس چوب بودند و برای ایجاد حائل بین حریم داخل خانه یا محل کار از فضای بیرون ساخته می شدند. درها به مقدار قامت انسان یا بزرگ تر هستند که روی هرکدام تزیینات خاصی نظیر خاتم کاری، منبت کاری، نقاشی و رنگ آمیزی به چشم می خورد. در موزه قزوین اطلاعات خاصی جز تاریخ ساخت درها در کنار آن ها وجود ندارد.

یک تخت عروس چوبی زیبا نیز در این موزه قرار گرفته است که توجه بازدیدنماینده ها را به سوی خود جلب می نماید. پیشینه این تخت به دوره قاجار می رسد و یادآور رسم قدیمی و سنتی پاتختی است که هنوز در بعضی منطقه ها ایران از جمله بعضی از شهرستان های استان قزوین انجام می شود.

از دیگر آثار قابل توجه موزه قزوین می توان به سفالینه هایی اشاره نمود که از دشت قزوین و تپه های باستانی آن یافت شده اند و قدمتی بالغ بر 3200 سال قبل از میلاد دارند. سفال لعابدار (مینایی) متعلق به قرن 6 تا هفت هجری قمری و ریتون سفالی به شکل گاو و شتر با قدمت 700 تا 1500 قبل از میلاد از جمله این آثار هستند. در ادامه می توانید از تماشای پیکرک جانوری، خنجر و سرنیزه مفرغی متعلق به الموت (اندج) با قدمت 700 تا 1300 قبل از میلاد و همین طور دبه باروت از جنس پوست، عاج و فلز و تپانچه تک لول از قرن 13 هجری قمری لذت ببرید.

در قسمت خروجی موزه، نقاشی از ناصرالدین شاه مربوط به دوره قاجار نصب شده که اثری از محمد باقر نقاشباشی دهنوی سمیرمی است.